BUTUAN CITY – Padayong gihingusgan sa mga local historians ning siyudad sa Butuan nga dinhi gipahigayon ang unang misa sa Pilipinas og dili sa Limasawa, Leyte nga maoy nakalatid sa dugay nang kasaysayan sa nasud.
Kini ang gihingusgan nila Fr. Joesilo Amalla kinsa mao ang administrador sa San Vicente Parish og Jun Alvizon – executive director sa Filipinas Quincentenario.
Sa ilang pagdalikyat ning sibyahan, gibutyag ni Fr. Amalla nga kusog ang ilang gihuptang mga ebidensya kalabot sa ilang claim base na sa napalit niyang transcription sa chronicle ni Antonio Pigaffeta didto sa Milan, Italy niadtong 1996.
Iyang gibutyag nga mabasa sa page 135 niini nga basahon nga gipahigayon ang unang misa sa Pilipinas sa isla sa Mazaua kansa makita sa lokasyong 9-degree latitude og gitambungan sa managsoong hari sa isla sa Mazaua og sa isla sa Butuan nga sila Kulambo og Siago. Sa maong basahon usab, unom ka higayong girekognisa ang Butuan, pila ka higayon usab ang Karaga, og daghayng higayon usab ang balanghay samtang dose ka higayon ang Mazaua kumpara sa Limasawa nga wala mahisguti ni Pigafetta.
Gidugang pa ni Fr. Amalla nga 42 ka mga tuig na niyang gitun-an ang kamatu-uran sa claim sa mga karaang historians apil na ang pagpangita nila sa isla sa Mazaua kansa dugay nga natud-an tungod sa pag-usab usab sa histursa kon features sa baba sa Agusan River delta tungod sa managlahing factors.
Tungod matud pa sa nagkadalain-laing mga factors, ang sikbit nga mga isla sa Mazaua og Butuan, nag-usa kansa nahisgutan gihapon sa libro ni Pigafetta og dili kay tumo-tumo nilang mga bag-ong claimants.
Kini nga mga kamatu-uran wala matud pa gituki sa mga local historians sa nasud ang significance kung asa gyod ang lokasyon sa kasamtangang Mazaua.
Namatay matud pa ang tinuod nga panghitabo kansa kabahin sa kasaysayan sa Pilipinas tungod sa lisod nga pagpangita sa mga Katsila sa maong lugar og dihang nakita ang Limasawa nga susama og sounds sa Mazaua, rason nga gi-adaptar ang sayop nga pagtuo niadton 1905 hangtud nga nadala na kini sa mga tunghaan. (Beth Ruiz)
