BUTUAN CITY – Mitumaw sa 2023 Annual Audit Report sa Commission on Audit (COA) ang P783,529,617.36 na advance payments sa Department of Public Works and Highways (DPWH) alang sa mga kontratista nga wala pa nabawi hangtud sa hinapos ning tuiga.
Ang maong pundo, alang sa 353 ka mga proyektong imprastraktura nga nahuman na, terminated, o naghulat og terminasyon sa kontrata.
Pahimangno sa COA nga paglapas kini sa Revised Implementing Rules and Regulations (IRR) sa RA No. 9184 kansa naghatud og kadelikado nga dako ang mawalang pundo sa gobyerno.
Apil sa nadiskubrehan sa COA :
- P388 milyon alang sa 253 ka mga natapos na nga proyekto.
- P351.7 milyon alang sa 94 ka mga terminadong proyekto.
- P43.7 milyon alang sa unom ka mga proyektong naghulat og terminasyon.
Ang mga wala nabawing advance payments, nagsalamin sa kapakyas g makunhuran ang mga bayad nga nagmando og 15% nga reduction gikan sa periodic progress payments sa mga kontratista hangtud nga hingpit nang mabayaran ang advances.
Apil sa mga isyung nasulod sa findings ang kapakyas nga i-forfeit ang advance payment bonds atol sa terminasyon sa kontrata.
Ingon niini usab ang kakulang sa monitoring ug saktong pagkunhod gikan sa mga billing sa kontratista.
Dili usab kumpleto ang accounting records ug kalangay sa pagproseso sa claims ng mga kontratista.
Apilang wala nabawi nga advances mao usay hinungdan sa dakong kantidad sa pundo sa publiko nga nga dili magamit sa gobyerno alang sa uban pang importanteng proyekto.
Tungod niini, gisugyot sa COA nga pangayuon na ang daling pagbayad gikan sa mga kontratista o i-forfeit ang ilang mga na-post nga bonds.
Kinahanglan na usab nga sugdan ang legal nga aksyon batuk niadtong magdumili pagbalik sa advances ilabina nga hugot nga gipatuman ang pagsunod sa IRR sa RA No. 9184 ug sa mga patakaran sa DPWH sa pagbawi sa advance payments.
Apil na niini ang paghimo og maayo sa monitoring mechanisms aron masiguro ang tukma sa panahong pagkunhod sa advances gikan sa progress billings.
Angayan maud pang ipatuman ang mga probisyon sa kontrata nga nagtugot sa pagkunhod sa advances gikan sa mga claims sa uban pang nagtunhay nga mga proyekto nga duna’y susamang kontratista.
Kinahanglan usab nga ipahamtang ang mga administrative sanctions batuk sa mga sakop nga pakyas pagsunod sa mga proseso sa pagbawi.
Samtang gipadayag usab sa kadulamahan sa DPWH ng padayon ang ilang paningkamot nga matubag ang maong isyu, apil na ang pag-isyu og mga demand letters ngadto sa mga kontratista, pakig-alayon sa mga regional offices aron ipatuman ang koleksyon, ingon man paghimo og mga legal remedies.
Taliwa niini nga mga lakang, gibutyag sa COA nga gikinahanglan gihapon ang mas hugot nga pagsunod ingon man dugang mga remedial nga aksyon aron madugangan ang pagdako pa sa mga wala nabawi nga advances.