BUTUAN CITY – Walay National History kung wala usay Local History, kini ang gibarugan ni Florante More, usa sa mga local Historian ning rehiyon. Sumala niini nga nagsumikad gayud ang tanang kasaysayan sa lokalidad diin kini nahitabo.
Gihimo niining pananglitan si Jose Rizal isip Local Hero sa Calamba, Laguna; ug si Andres Bonifacio usab sa Tondo, Manila.
Apan gihatagan gihapon niini og gimbug-aton ang ka-importante sa koneksyon ngadto sa kaulohan. Gihimong pananglitan sa historyador si Florencio Gonzales, ang lokal nga bayani sa Surigao, kansa nahimong regular nga membro sa Katipunan Movement batok sa mga Espanyol tungod sa koneksyon isip natawo man kini sa Cebu.
Napatay si Gonzales sa Cebu ra usab human kini gidakop sa mga Espanyol, apan sumala niini, walay nahitabong gyera sa mga rebolusyonaryo sa Surigao nga gitukod sa mga igsoon ni Florencio batok sa mga Espanyol tungod kay maayo man ang relasyon sa mga niini ngadto sa mga katawhan sa Surigao.
Bugtong nakaaway lamang sa mga likal nga rebolusyonaryo sa Surigao ug Agusan ang mga Amerkanong nisulod na sa teritoryo pagka 1901.
Tungod niini, gihatagan ni More og gimbug-aton ang ka importante sa paglakip og tuon sa mga estudyante sa lokal nga kasaysayan, sa ingon nga dili usab kini mawala.
Dugang niini nga kinahanglan gayud nga ma integrate sa mga klase ang lokal nga kasaysayan isip kini man ang atuang kapanaminan arun dili na masubli pa ang mga nahitabo kaniadtu sa atung mga katigulangan.
